„Slow edukacja” w dydaktyce

with Brak komentarzy

"Slow edukacja" jako metoda dydaktyczna

Tekst jest uzupełnieniem tez zawartych min. w artykułach poświęconych teorii i pedagogice powolności - „slow education” (Dąbrowski, 2015, 2016). Punktem wyjścia jest tu niezgoda na aktualny stan rzeczy w polskiej szkole, widzianej jako szkoły pośpiechu (Holt, 2002, 2012). Na tym gruncie poszukiwane są metody oraz szerzej strategie dydaktyczne, które mogą nie tylko odsłonić jawne, bądź ukryte procesy „szybkiej i powierzchownej nauki”, ale również posiadają bogaty potencjał konstruowania oddolnych alternatyw dla funkcjonowania szkoły XXI wieku na świcie i w Polsce. 

„Slow edukacja” jest tu prezentowana przede wszystkim jako metoda dydaktyczna, jednakże jej źródła naukowego uzasadnienia można odnaleźć zarówno na gruncie badań teoretycznych, jak również poszukiwań empirycznych. Z jednej strony, należy tu przywołać całą tradycję krytyki racjonalności w badaniach społecznych, już od Maxa Webera i Jeana Baudrillarda, aż po Georga Reitzera czy Zygmunta Baumana. Z drugiej zaś strony, warto wskazać przestrzenie adaptacji empirycznych na gruncie edukacyjnym, choćby Maurica Holta czy literackie opisy Carla Honore.

Dydaktyka odwołująca się do założeń „ruchu slow” ogniskuje swoją uwagę wokół teorii uważności, obecności i teorii dramatu na gruncie pedagogicznym. Techniki obecne w tym podejściu to przede wszystkim: marginalizacja edukacji medialnej na rzecz edukacji interakcyjnej, nastawienie na równowagę między rozwojem kognitywnym i emocjonalnym (na każdym poziomie edukacji, również w edukacji akademickiej), praca z ciszą oraz demokratycznymi stylami komunikacji, a także procesowe wykorzystanie metody projektowej. Wszystko to, ma pozwolić na przełamanie przynajmniej dwóch, najmocniej promowanych paradygmatów współczesnej dydaktyki: edukacji medialnej oraz edukacji neoliberalnej (urynkowionej). W pierwszym podejściu przekazuje się umiejętności zracjonalizowanego i bezpiecznego wykorzystywania sieci Internet w szkolnictwie, przez co, tworzy się profilaktykę w zakresie zachowań, których przedmiotem są nowe media. W drugim przypadku, podkreśla się wagę wzajemnej relacji i zależności między sektorem edukacji, a szeroko rozumianym rynkiem pracy i biznesem.

„Model slow” jest krytyką tychże podejść, przy jednoczesnej promocji edukacji, której celem nadrzędnym, nie jest adaptowanie człowieka do rynku pracy, czy też do świata wirtualnego, ale tworzenie w nim autonomicznej przestrzeni wewnętrznego, jak i zewnętrznego rozwoju. To z kolei dopiero, może umożliwić człowiekowi odpowiedzialne i krytyczne bycie zarówno na gruncie rywalizacji zawodowej, odnalezienia się w świecie wirtualnym, czy stawiania granic w życiu osobistym. 

Zob. także:

1. S. Dąbrowski, Strategie komunikacji w ruchu slow odpowiedzią na wyzwania edukacji międzykulturowej XXI wieku, [w:] Multicultural Studies, Konflikty i wspólnota kultur przestrzeniami doświadczania oraz międzykulturowej edukacji, Wrocław 2016, s. 115-130.

Dostęp online: http://mcs.uni.wroc.pl

2. S. Dąbrowski, Filozofia powolności - odpowiedzią na wyzwania współczesności, [w:] Universitas Gedanensis, R.27, 2015, t. 50, s. 77-98.

Dostęp online: https://universitasgedanensis.wordpress.com

3. S. Dąbrowski, Pedagogika Slow modelem działania w edukacji równościowej, [w:] Nierówności społeczne w trosce o otwarcia horyzontów edukacji, red. K. Błasińska, S. Pasikowski, G. Piekarski, J. Ratkowska-Pasikowska, Gdańsk 2015, s. 161-175.

Dostęp online: http://wirtualnirealni.irse.pl

Facebook

Get the Facebook Likebox Slider Pro for WordPress